Mối là loài sinh vật thuộc lớp côn trùng với hơn 2000 loài khác nhau trên thế giới. Vùng nhiệt đới và cận nhiệt là nơi Loài mối trưởng thành, sinh sống và phát triển. Với tốc độ sinh sản cùng với sự phá hoại cực nhanh. Làm thế nào để tiêu diệt chúng? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về loài mối này nhé!
Mục Lục
Phân loại và tìm hiểu về đặc điểm của loài mối
Loài mối được chia làm 2 nhóm: vô sinh và sinh sản. Mối vô sinh bao gồm mối lính và mối thợ. Những con mối cánh, mối vua và mối chúa thuộc nhóm mối sinh sản
Nhóm mối vô sinh – khả năng sinh sản không có.
Ở những loài mối vô sinh, phần đầu của những con mối lính và mối thợ sẽ không phát triển như nhóm mối sinh sản. Mắt kép và mắt đơn của chúng sẽ bị thoái hóa. Khích thước cơ thể chúng dài từ 4 đến 10 mm. Về bề ngoài, mối thợ và mối non cơ bản là giống nhau. Tuy nhiên, khác nhau ở chỗ thân của mối non có màu trắng sữa. Thân mối thợ màu thẫm và có cặp hàm màu đen.
Mối lính có phần đầu và hàm rất phát triển. Giúp chúng xây và bảo vệ tổ dễ dàng hơn.
Nhóm mối có khả năng sinh sản:
Những con mối có khả năng sinh sản, phần đấu phát triển và được bảo vệ vững chắc. Khác với mối vô sinh, chúng có mắt đơn hoặc mắt kép. Phần đầu có thêm 2 chiếc râu. Tùy theo từng loài, nên râu của mối cũng khác nhau. Các đốt râu của mối dao động trong khoảng 9 – 30 đốt. Cơ quan cảm giác của mối là cơ quan rất quan trọng. Chúng nằm ở phần đầu là khứu giác và vị giác.
Phần ngực của loài mối sinh sản sẽ có 3 đốt và 6 chân. Đặc biệt, mối cánh hay mối dự bị sẽ có thêm cánh ở các đốt ngực. Sau khi giao phối, cánh của chúng sẽ bị rụng đi.
Phần bụng của mối sinh sản được chia làm 10 đốt. Cặp lỗ thở cót từ đốt bụng thứ 2 đến đốt bụng thứ 8. Nắp sinh dục sẽ nằm ở đốt bụng thứ 10. Mối chúa đã trưởng thành thường có phần bụng to hơn để dễ dàng đẻ trứng.
Tìm hiểu cấu tạo cơ thể của loài mối
Cơ quan cảm giác của loài mối.
Cơ quan cảm giác của loài mối bao gồm: jhonton ,mắt đơn, mắt kép. Jhonton nằm trên các đốt trụ của râu mối. Cơ quan này giúp mối nhận biết được kẻ địch và đồng loại khi tìm thức ăn.
Cơ quan phát thanh của mối cái sẽ có sự rung động. Xuất phát từ giữa các tấm lưng ngực và vẫy cánh để gọi con đực giao phối.
Đối với môi thọ và mối lính, phần đầu có sự co giật. Sự co giật này là tín hiệu để các con mối báo động sự nguy hiểm sắp xảy ra cho đồng loại.
Hệ hô hấp của loài mối
Lỗ thở nằm ở đốt bụng thứ 2 đến thứ 8, giúp mối duy trì hô hấp. Ngoài ra, ở phần đốt ngực thứ nhất và thứ hai còn có thêm 2 đôi lỗ thở.
Mỗi con mối có trung bình khoảng 10 lỗ thở.
Hệ tiêu hóa
- Phần ruột trước gồm có: lỗ miệng, thực quản, mề và diều.
- Phần ruột giữa gồm có: các ống Malpigi và ống ruột.
- Phần ruột sau gồm có: trực tràng, ruột già, hậu môn và các túi tiêu hóa phụ.
Cơ quan sinh sản của mối:
- Ở nhóm mối sinh sản, cơ quan sinh dục sẽ phát triển mạnh mẽ. Nằm ở dưới tấm lưng và đốt cuối phần bụng của mối đực là 2 khối tinh hoàn.
- Còn với nhóm mối cái, hai noãn sào nằm ở hai bên tấm lưng bụng, kéo dài đến đốt ngực.
- Nhóm mối vô sinh cũng có cơ quan sinh dục nhưng lại không phát triển và gần như không thể sinh sản.
Môi trường sống và quá trình phát triển của loài mối
Môi trường sống của Mối.
Loài mối có mặt khắp mọi nơi trên thế giới và tập trung sinh sống nhiều ở vùng khí hậu cận nhiệt và ôn đới. Chúng tập trung dọc theo các bờ biển và các nơi ấm áp để sinh trường và phát triển. Một số loài mối chịu lạnh thường sống ở khu vực Bắc Mỹ
Ở châu Âu, theo thống kê có khoảng 10 loài mối khác nhau, nhưng riêng ở Bác Mỹ có hơn 50 loài. Châu Phi tập trung gần 1000 loài khác nhau. Và ở Việt Nam, loài mối tập trung cũng rất đa dạng.
Mối ăn gì để phát triển?
Gỗ, bìa carton, cây và xen lu … là thức ăn yêu thích của mối. Bạch đàn, sắn, chè,… và các loài cây có giá trị kinh tế cao cũng là nguồn thức ăn ưa thích của mối.
Với sở thích ăn gỗ và xenlu nên chúng thường trú ngụ trong cửa, tủ và các vật dụng bằng gỗ. Gây hư hại và làm ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm.
Cách phân chia xã hội của loài mối
Loài mối được phân chia theo từng giai cấp, cụ thể: mối chúa, mối thợ, mối lính, mối cánh. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm, vai trò và tuổi thọ của từng loài nhé.
Đặc tính, chức năng và vòng đời của Mối chúa:
Đặc điểm nhận dạng với phần đầu nhỏ và bụng to. Mối chúa có bụng dài từ 12 – 15cm. Sở hữu phần bụng to nên cơ quan sinh dục của mối chúa rất phát triển. Chúng có nhiệm vụ sinh sản và duy trì nòi giống cho đàn.
Những năm đầu đời, mối chúa rất ít đẻ trứng. Nhưng sau khoảng 4 -5 năm, mỗi chúa có thể đẻ từ 8000 đến 10.000 trứng mỗi ngày.
Tuổi thọ của mối chúa khá dài, thường từ 8 – 10 năm
Đặc tính, chức năng và vòng đời của Mối thợ:
Mối thợ chiếm số lượng đông nhất, khoảng 70 – 80% trong một tổ mối. Mối thợ rất chăm chỉ, mặc dù kích thước khá nhỏ bé nhưng các chi rất phát triển. Công việc chính của chúng là xây tổ, làm đường, hút nước, chuyển trứng. Kể cả việc nuôi dưỡng các con non…
Mối thợ sẽ dùng bùn đất, đồ ăn thừa, nước bọt để xây dựng tổ một cách chắc chắn. Để thoải mái trong quá trình sinh hoạt, chúng sẽ chia thành tổ chính và tổ phụ.
Vòng đời của mối thợ ít hơn nhiều so với mối chúa. Loài mối thợ sinh trường và phát triển từ 1 – 3 năm.
Đặc tính, chức năng và vòng đời của mối lính:
Mối thợ sau khi phân hóa sẽ trở thành mối lính. Mối lính chiếm 10% số lượng mối trong tổ. Công việc của chúng ngoài việc giúp đỡ mối thợ, còn có bảo vệ, canh gác tổ, tấn công kẻ thù.
Cặp hàm chắc khỏe chính là vũ khí tối tân của mối lính. Bên cạnh đó, khi gặp kẻ địch, chúng sẽ tiết dịch nhũ trắng để gây mê. Dù có cặp hàm khỏe nhưng chúng không thể tự ăn. Mà phải nhờ mối thợ bón thức ăn cho.
Tuổi đời của loài mối lính tương đương với mối thọ, đều sinh trưởng từ 1 – 3 năm.
Đặc tính, chức năng và vòng đời của mối cánh (mối dự bị)
Mối non sau khi trải qua nhiều lần lột xác sẽ trở thành mối cánh. Đặc điểm nhận dạng của chúng là bộ cánh dài. Mối cánh sẽ bay ra khỏi tổ, tìm mối cái để giao phối khi đã trưởng thành. Và tiếp tục vòng tuần hoàn hình thành nhiều tổ mối mới.
Quá trình sinh trưởng của loài mối
Loài mối sinh trưởng và phát triển qua 3 giai đoạn bao gồm: trứng, ấu trùng và trưởng thành. Tùy thuộc vào điều kiện môi trường tự nhiên, nhiệt độ và thức ăn mà giai đoạn phát triển của mỗi loài sẽ khác nhau.
Giai đoạn 1 – trứng:
Loài mối thường bắt đầu vòng đời sau khi rời khỏi cơ thể mối chúa dưới dạng trứng. Trứng mối gần giống với trứng cá và có hình bầu dục. Chúng có màu trắng ngà hay trắng đục.
Sau khi mối chúa đẻ trứng, trứng sẽ được nuôi dưỡng thành ấu trùng.
Giai đoạn 2 – ấu trùng:
Ấu trùng hay còn gọi là mối non sau khi trứng nở. Thời gian này cần khoảng 10 – 15 ngày. Ấu trùng có kích thước gần bằng quả trứng. Sau nhiều lần lột xác, chúng sẽ trở thành mối non hay con nhộng. Và sẽ dần dần phát triển nhanh thành mối thợ.
Giai đoạn 3 – trưởng thành:
Nhộng con khi được sự chăm sóc của mối thợ sẽ lột xác và trở thành những con mối thợ. Những con mối này khi trưởng thành sẽ tiếp tục phân chia cấp bật trong tổ.
Giới thiệt một số loài mối có mặt tại Việt Nam
Hiện nay tại Việt Nam có rất nhiều loại mối xuất hiện. Cụ thể như.
- Mối gỗ khô
- Mối đất
- Mối gỗ ẩm
- Mối cây nấm tổ chim
Loài mối gỗ khô:
Cellulose là thức ăn yêu thích của mối gỗ. Vậy nên, chúng thường tấn công các vật dụng bằng gỗ trong gia đình như tủ, bàn, ghế,..Loài mối này thường gây nguy hại cho vật dụng và con người.
Loài mối đất:
Cư ngụ trong đất, mối đất làm tổ và làm sụt lún nền móng của những công trình xây dựng. Làm hại cây trồng trong vườn. Giảm sức chịu đựng và kết cấu của đất.
Loài mối gỗ ẩm:
Giống như mối gỗ khô, món ăn khoái khẩu của mối gỗ ẩm là gỗ. Chúng ăn sạch gỗ từ các vật dụng trong gia đình hay công trình xây dựng, làm ẩm ướt và mục chúng trong thời gian ngắn.
Loài mối cấy nấm tổ chim:
Cấy nấm tổ chim là loài mối khá đặc biệt, chúng thường nuôi nấm để lấy cellulose có trong áo và giấy. Sau khi cấy thành từng đường chúng mới tiến hành ăn. Giống với các loài trên, mối cấy nấm tổ chim cũng gây ra nhiều tác hại cho con người.
Trên đây là những thông tin chi tiết nhất về loài mối. Pest247 chúc bạn và gia đình có thể ngăn chặn và tiêu diệt loài côn trùng gây hại đáng ghét này. Ghé trang web của chúng tôi để xem nhiều thông tin hữu ích hơn nhé.